بزرگ مردتبریزی که در صنعتی شدن اسیا پیشرو بود

احترام ملی به پدرنوین صنعت ایران

امروز پیکر بزرگمرد صنعت نوین ایران در حالی در شهر کهن تبریز تشیع شد که هزاران نفر از شهروندان قدر شناس تبریزی از کارخانه اجدادی تا آرامگاه ابدی وی را با

سوز غم و اندوه خود مشایعت کردند.زنده یاد مهندس تقی توکلی از خاندان های ریشه دار صنعت پیشه تبریزی که از دانشکده فنی دانشگاه شیکاکو تا بنيانگذار صنعت نوین

ایران . وی پس از اخذ فوق لیسانس صنعتی در اواخر دهه ی 30 به ایران بازگشت و در چند سال مس کرمان را ماهرانه راه انداخت و مورد تمجید حاکمیت قرار گرفت و

طراح استراتژیک صنعتی نوین ایران شد . با کمک فرح تبریزی دو شهر تبریز و اراک را صنعتی اعلام کردند. شبانه در اوایل دهه ی 40 به تبریز آمد و حدود چند میلیون

متر مربع از زمین های منطقه ی قراملک را خرید و نقشه ی راه اندازی شهرک صنعتی غرب تبریز رافف طراحی کرد .به شاه گفت که میخواهد کارخانه ای را بسازد که از

سوزن تا هواپیما را بسازد .شاه گفت: نام کارخانه چیست؟ گفت ماشین سازی. از آلمان می اورم . فرزند بزرگ تیریز با هواپیمای اختصاصی به آلمان میرود و درخواست

انتقال تکنولوژی مادر را میدهد آنها قبول نمیکنند و میگویند برای شما زود است و مجبور میشود از بلوک شرق تکنولوژی ماشین سازی را بیاورد. وقتی دیوارهای بلند

ماشین سازی برای تیر ریزی آماده شد به شاه گفت: میخواهد در کنار ماشین سازی که به صنعتی شدن کشور می انجامد، کارخانه ای را بیاورد که از یک بیل ساده تا ادوات

کشاورزی نوین تا تراکتور را خواهد ساخت . در نیمه ی دوم دهه ی40، از اروپا تکنولوژی تراکتور را آورد. هم زمان با راه اندازی این دو واحد صنعتی عظیم که ان

روزگار در قاره ی پهناور اسیا بی نظیری بودند بلبرنگ ، پیستون ،موتوژن، ایدم و چندین کارخانه ی صنعتی و نیمه صنعتی را در تبریز افتتاح میکند و تبریز در اواخر دهه

 40 بزرگ ترین شهر صنعتی خاورميانه و غرب آسیا میشود و در اوایل دهه ی 50میزان توسعه ی صنعتی تبریز از کل کشور های خلیج فارس بیشتر میشود...

آری امروز پیکر بزرگمردی در آذربایجان تشیع شد که بی شک پدر نوین صنعت ایران زمین بود . مرد پاکدست و کار بلدی که از معتبر ترین دانشگاه جهان در آمریکا فن

آموخت و آن را در طبق اخلاص مردمی فقیر قرار داد که بیشتر کشاورز بودند تا صنعت گر .مهندس تقی توکلی با کوله باری از دانش ،تجربه و کار وتلاش نمود عینی مرد

وطن پرست و جهاد گری بود که نام وی در توسعه جهان سوم و آسیا نقش بسته است.یاد زنده یاد شادروان مهندس تقی توکلی که نزدیک به 9 دهه ابرومندانه و

سرافرازانه زیست و نام بلند وی با نام بزرگ کهن شهر تبریز عجین باد . خلداشیان و جنت مکان توکلی را درود میفرستیم و مغفرت الهی ارزو مندیم.

منبع : گفتگوی اختصاصی فرج پور باسممنجی با مهندس تقی توکلی.آبان هشتاد و پنج.تهران.معاونت ارتباطات و امور. بین اللمل صدا وسیمای وقت